Na het ondertekenen van het Verdrag van Faro door Nederland begin 2024, is de RCE door het ministerie van OCW gevraagd om vorm te geven aan Deel II van de Uitvoeringsagenda Faro, samen met het brede erfgoedveld van erfgoedinstellingen, overheden, opleidingen, vrijwilligers en erfgoedgemeenschappen. Op het prikbord van de Uitvoeringsagenda zijn meerdere initiatieven te zien vanuit het erfgoedveld, waaronder ook die van het Academiehuis in Zwolle, getiteld “Fantoompijn en het gesprek over reconstructie”.
Reconstructies van monumenten zijn binnen het erfgoedveld een heet hangijzer. Deze gebouwen kunnen in principe geen status als monument krijgen, waardoor er dus ook geen relevante subsidies voor kunnen worden aangevraagd. Deze beslissing is in de jaren ’60 vastgelegd in het Charter van Venetië door een groep architecten en architectuurhistorici. Toch kon de gemeenschap in Burum, Friesland, voor een reconstructie van een afgebrande molen een subsidie voor instandhouding van monumenten (SIM) krijgen, hoewel dit wel inmenging van de landelijke politiek vroeg.
Dit laat zien dat verdwenen monumenten de gemeenschap blijven raken, net als fantoompijn bij een missend ledemaat, zoals het Academiehuis het omschrijft. Dit gemis is zeker ook iets wat in Flevoland speelt, waar in de loop der jaren, door allerlei omstandigheden en nieuwe ontwikkelingen o.a. pionierserfgoed en andere voorbeelden van de eerste bebouwing van de nieuwe poldergemeentes (vaak stilletjes) verdwenen zijn, de inspanningen van de gemeenschappen die er waarde aan hechtten ten spijt.
Binnen het Faro-uitvoeringsagenda spelen verschillende thema’s, zoals Erfgoedbewustzijn en educatie, democratische vernieuwing en meerstemmigheid. Het Academiehuis geeft aan dat zij zich vooral bij het thema ‘Waarderen van erfgoed’ willen aansluiten: “De opvatting van de bewoners en bezoekers is de sleutel. Wanneer een samenleving reconstructie ziet als erfgoed, dan is dat een factor die in de besluitvorming een rol moet spelen.”
Lees meer over dit initiatief op de Prikbord-pagina van het Platform Faro
